Η εμπορία και η διακίνηση ανθρώπων (human trafficking) είναι ένα φαινόμενο πολυδιάστατο που εξελίσσεται ταχέως και λαμβάνει συνεχώς νέες μορφές. Αποτελεί παγκόσμιο πρόβλημα με πολιτικές, δικαιϊκές, κοινωνικές και οικονομικές προεκτάσεις. Αν και έχει δοθεί μεγάλη έμφαση στην εμπορία ανθρώπων με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση, εν τουτοις σε αυτήν εμπίπτουν και άλλες μορφές εκμετάλλευσης, μεταξύ των οποίων η καταναγκαστική εργασία, η στρατολόγηση μαχητών για ένοπλες συρράξεις, το εμπόριο βρεφών και το εμπόριο οργάνων και ιστών.
Η εμπορία ανθρώπων (trafficking) αποτελεί κοινωνικό πρόβλημα αλλά και διεθνές ζήτημα, διότι σπάνια εξαντλείται εντός των συνόρων μίας χώρας, πλήττει δε τα περισσότερα κράτη της γης. Δυστυχώς για μία φορά ακόμη η αφρικανική ήπειρος και οι πολύπαθη κάτοικοί της συνιστούν μία εκ των μεγαλυτέρων «πηγών τροφοδοτήσεως» του ειδεχθούς αυτού εγκλήματος προς την παγκόσμια κοινότητα.
Το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής, ως η πρεσβυγενής Εκκλησία της ηπείρου, δεν παύει να μεριμνά για τους εμπερίστατους λαούς της. Στα πλαίσια λοιπόν της εμπράκτου αντιμετωπίσεως των προβλημάτων που κατατρέχουν τους εμπεριστάτους αδελφούς μας (HIV, human trafficking, ανθρώπινα δικαιώματα, θεματα υγείας, παιδείας κ.α.) διατυπώνοντας σαφή καταδικαστικό λόγο έναντι του απαράδεκτου αυτού φαινομένου της εμπορίας και διακινήσεως ανθρωπίνων υποστάσεων, η ΑΘΜ ο Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ.Θεόδωρος Β’ έθεσε υπό την αιγίδα Του μία σημαντική εκδήλωση, η οποία έλαβε χώρα στα Γραφεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Αθήνα, την 28η Φεβρουαρίου 2011, με θέμα: «ΕΜΠΟΡΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΚΙΝΗΣΗ ΑΝΘΡΩΠΩΝ-TRAFFICKING: MYΘΟΙ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ».
Η εκδήλωση οργανώθηκε από τρείς Μη Κυβερνητικούς Οργανισμούς (ACT UP HELLAS, Inet COSMOS και JEF). Στόχο της αποτέλεσε η ταυτόχρονη διαδικτυακή επικοινωνία-συνεδρίαση με μεγάλο αριθμό ΜΚΟ των ευρωπαϊκών και αφρικανικών κρατών και φορείς που δραστηριοποιούνται στο χώρο, προκειμένου να συζητηθούν μύθοι και στερεότυπα που κυριαρχούν για το trafficking.
Το πρόγραμμα περιελάμβανε χαιρετισμό του Μακαριωτάτου, της Εξοχ.Υφυπουργού Εσωτερικών και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης κας. Τσάγκρη και της Εριτ.Γραμματέως της Γενικής Γραμματείας Ισότητας κας. Μ. Στρατηγάκη. Την εκδήλωση συντόνισε η κα. Μαριλένα Κασσίμη, δημοσιογράφος της ΝΕΤ.
Παρουσιάστηκαν οι εξής εισηγήσεις, υπό τον θεματικό άξονα «Μύθοι προς ανατροπή»:
Α. Το trafficking αφορά μόνον στις γυναίκες και τα κορίτσια (Καμπουράκης Κων/νος, Ιατρός, ACT UP HELLAS).
Β. Οι ΜΚΟ μπορούν να συνεισφέρουν μόνο στην αρωγή των θυμάτων trafficking (Καμπουράκης Κων/νος, Ιατρός, ACT UP HELLAS).
Γ. Η εργασία των μεταναστών δεν έχει σχέση με το trafficking (Εσδράς Δανιήλ, Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης).
Δ. Η μετανάστευση είναι η κύρια αιτία του trafficking (Εσδράς Δανιήλ, Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης).
Ε. Το trafficking είναι θέμα μόνον της δικαιοσύνης και των μηχανισμών καταστολής του εγκλήματος (Ανδρεάκου Αντωνία, Αξιωματικός Ελληνικής Αστυνομίας).
ΣΤ. Το διεθνές νομικό πλαίσιο για το trafficking είναι σαφές και επαρκές ( Κουλοχέρης Σπυρίδων, Δικηγόρος, Ελληνικό Συμβούλιο για τους πρόσφυγες).
Ζ. Το trafficking είναι το σύγχρονο δουλεμπόριο (Μπότση Χρυσούλα, Ιατρός πνευμονολόγος, ανθρωπολόγος και επικοινωνιολόγος της υγείας).
Η᾿ Τα θύματα trafficking είναι μόνον αλλοδαποί(Μπότση Χρυσούλα, Ιατρός πνευμονολόγος, ανθρωπολόγος και επικοινωνιολόγος της υγείας).
Θ. Το trafficking δεν είναι θέμα της δημόσιας υγείας(Μπότση Χρυσούλα, Ιατρός πνευμονολόγος, ανθρωπολόγος και επικοινωνιολόγος της υγείας).
Ι.Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν παιδιά-θύματα trafficking (Τσουβέλας Γεώργιος, Ψυχολόγος, MSc. MPh) .
Ακολούθησαν παρεμβάσεις και ερωτήσεις από το κοινό, μετά από κάθε εισήγηση. Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν και τοποθετήθηκαν εκπρόσωποι ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στο χώρο του Trafficking, εκπρόσωποι των κομμάτων και ανθρωπιστικών και γυναικείων οργανώσεων. Ο αριθμός των συνέδρων ανήλθε στους ογδόντα επτά (87).
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΘΜ ΤΟΥ ΠΑΠΑ & ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΣΗΣ ΑΦΡΙΚΗΣ κ.κ.ΘΕΟΔΩΡΟΥ Β’
Εντιμότατοι κυρίοι Σύνεδροι,
Επιφορτισμένος τα τελευταία επτά χρόνια με τον πολυεύθυνο ρόλο της διαποίμανσης των ορθοδόξων χριστιανών ολόκληρης της αφρικανικής ηπείρου, έχω κληθεί επανειλημμένως να θέσω υπό την αιγίδα μου και να απευθύνω χαιρετισμό σε επιστημονικά συνέδρια και ημερίδες. Πρόκειται για ένα καθήκον τιμητικό, αλλά και για μια ευκαιρία να εκφράσω τις θέσεις του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής ενώπιον ποικίλων ακροατηρίων. Εν τούτοις φοβούμαι ότι αρκετά συχνά η έκβαση τέτοιου είδους συναντήσεων δεν υπερβαίνει τα όρια του γόνιμου μεν, αλλά θεωρητικού προβληματισμού. Τα εξαγόμενα κάθε φορά συμπεράσματα δύσκολα μετασχηματίζονται σε εφαρμογές πρακτικές και επωφελείς για τον συνάνθρωπο.
Ωστόσο η δική σας συνάντηση δεν έχει την πολυτέλεια να περιοριστεί στο επίπεδο της ανταλλαγής θεωρητικών σκέψεων, αλλά οφείλει να αναζητήσει και να σχεδιάσει δράσεις και πολιτικές άμεσης επέμβασης. Κι αυτό γιατί δεν συγκεντρωθήκατε σήμερα για να εξετάσετε ένα αφηρημένο επιστημονικό ζήτημα, αλλά για να αντιμετωπίσετε μια πραγματικότητα που ντροπιάζει την ανθρωπότητα∙ την παράνομη διακίνηση και εμπορία ανθρώπινων ψυχών με δόλωμα την ελπίδα για μια ζωή αξιοπρεπή.
Η ειδεχθέστατη διακίνηση και εμπορία ανθρώπων-trafficking, ως μια μια σύγχρονη μορφή δουλείας, αποκαλύπτει με τρόπο οδυνηρό ότι αγώνες αιώνων για το σεβασμό και την προστασία των βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν κατάφεραν να ανατρέψουν ιδεολογίες και πρακτικές που διαχωρίζουν τους ανθρώπους σε ανώτερους και κατώτερους κοινωνικά, φυσικά και πνευματικά.
Τα εκατομμύρια των ανθρώπων που ετησίως διακινούνται και πέφτουν θύματα κάθε είδους εκμετάλλευσης αποτελούν μαρτυρία απτή της αποτυχίας πολιτικών και κοινωνικών μηχανισμών να εξασφαλίσουν ένα μίνιμουμ ευημερίας, ικανό να αποτρέψει τον ενεχυριασμό της προσωπικής ελευθερίας ως απέλπιδα προσπάθεια επιβίωσης.
Βεβαίως το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής δεν δύναται να συμβάλει στην αποτελεσματικότερη καταστολή αυτού του ταχύτατα αναπτυσσόμενου κλάδου οργανωμένου εγκλήματος. Ωστόσο ενεργο-ποιείται δυναμικά τόσο στο πεδίο της πρόληψης ώστε να αποτραπεί η απώλεια ευάλωτων κοινωνικών ομάδων στις σκοτεινές ατραπούς του trafficking, διά μέσου της αδιάκοπης χριστιανικής διδασκαλίας των αφρικανικών λαών περί της μοναδικότητος και της ιερότητος του ανθρωπίνου προσώπου ως Θείου δημιουργήματος, όσο και στο πεδίο της κοινωνικής επανένταξης των θυμάτων, ώστε η ταυτότητα τους να αποκαθαρθεί από το στίγμα της δουλείας.
Προκειμένου ο διπλός αυτός στόχος να εξυπηρετηθεί κατά τον καλύτερο τρόπο, το στελεχειακό δυναμικό της ιεραποστολής μας επικεντρώνει τις προσπαθειές του στις ευάλωτες ομάδες των γυναικών και των παιδιών. Οργανώνονται σχολεία βασικής εκπαίδευσης, προωθούνται προγράμματα εκπαίδευσης δεξιοτήτων, λειτουργούν ξενώνες φιλοξενίας εμπεριστάτων συνανθρώπων, παρέχονται τα απαραίτητα μέσα επιβίωσης (τροφή, ένδυση, στέγη), προσφέρονται εναλλακτικές ευκαιρίες συντήρησης, ακόμα και χρηματοδοτικά προγράμματα, ώστε να περιοριστεί ο κίνδυνος γυναίκες ή παιδιά να πέσουν θύματα εκμετάλλευσης των παράνομων δικτύων.
Παράλληλα τα ιεραποστολικά μας πληρώματα, επωφελούμενα από την ψυχοκοινωνική δυναμική της πίστης στον Θεό, βοηθούν μέσα από την απλή ανθρώπινη επαφή και επικοινωνία τα άτομα να αποκτήσουν αυτοπεποίθηση και να διαμορφώσουν θετική άποψη για τον εαυτό τους και το κοινωνικό σύνολο, ώστε να μην παρασυρθούν από τις σειρήνες των ψεύτικων υποσχέσεων.
Ασφαλώς τα περιθώρια επέκτασης και ενίσχυσης των υπαρχόντων ανθρωπιστικών δικτύων στήριξης των εμπερίστατων αφρικανών αδελφών μας είναι απεριόριστα. Γι’ αυτό και θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω ότι είμαστε ανοιχτοί σε κάθε είδους πρωτοβουλία για από κοινού δράση με κάθε ενδιαφερόμενη κυβερνητική ή μη οργάνωση.
Τώρα που οι ανεπτυγμένες χώρες υψώνουν τείχη αδιαπέραστα στους μη προνομιούχους και καθιστούν την ελπίδα της αξιοπρεπούς ζωής εμπορεύσιμο είδος, είναι καιρός να αντιμετωπιστούν σε τοπικό επίπεδο οι συνθήκες από τις οποίες προσπαθούν να ξεφύγουν τα θύματα αυτού του διαρκούς εγκλήματος ανθρωπίνων δικαιωμάτων∙ είναι καιρός να σταματήσει η αιμορραγία ανθρώπινου δυναμικού που εξαντλεί τις κοινωνίες της Αφρικής.
Ευχόμενος πλήρη επιτυχία στους σκοπούς και στα αποτελέσματα της σημερινής διαδικτυακής σας συναντήσεως και ευελπιστών στην λυσιτελέστερη αντιμετώπιση του ειδεχθούς θέματος της διακινήσεως, εμπορίας και χρήσεως ανθρωπίνων προσώπων και ψυχών, το οποίο μόνον όνειδος αποτελεί για την σύγχρονες πολυπολιτισμικές κοινωνίες, διατελώ μετά πολλών πατρικών και Πατριαρχικών ευχών και αγάπης.
† Θ Ε Ο Δ Ω Ρ Ο Σ Β’
Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής
Αλεξάνδρεια Αιγύπτου 28 Φεβρουαρίου 2011
