ΠΑΣΧΑΛΙΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 2023
Αριθμ. Πρωτ.053/2023
ΘΕΟΔΩΡΟΣ Β’
ΕΛΕῼ ΘΕΟΥ ΠΑΠΑΣ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ
ΚΑΙ ΠΑΣΗΣ ΑΦΡΙΚΗΣ ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ
ΤΟΥ ΚΑΘ’ ΗΜΑΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΥ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟΥ ΘΡΟΝΟΥ ΧΑΡΙΣ ΚΑΙ ΕΛΕΟΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΑΝΑΣΤΑΝΤΟΣ ΚΥΡΙΟΥ ΚΑΙ ΘΕΟΥ ΚΑΙ ΣΩΤΗΡΟΣ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ
Αγαπητά μου πνευματικά τέκνα,
Μέσα στόν σύγχρονο κόσμο των διαρκών αλλαγών και των ποικίλων μεταβολών ηχεί και πάλι το ασύλληπτο γεγονός, που αιώνες τώρα συνοψίζεται σε δύο λέξεις: «Χριστός Ανέστη!». Μιά πραγματικότητα που μπορει να καλλιεργεί και να μεταμορφώνει την ανθρώπινη υπόσταση και να δίνει νόημα στον καθημερινό αγώνα, η Ανάσταση του Θεανθρώπου, η Ανάσταση της Αληθινής και Αιώνιας Ζωής.
«Ανάστα ο Θεός, κρίνων την γην, ότι συ κατακληρονομήσεις εν πάσι τοις έθνεσι». Σε αυτόν τον στίχο, που η Εκκλησία ψάλλει το πρωί του Μ.Σαββάτου προγευόμενη την χαρά της Αναστάσεως, αντιλαμβάνεται ο άνθρωπος την οικουμενικότητα του ελπιδοφόρου μηνύματος της λυτρώσεως του ανθρώπου σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της υφηλίου.
Μολονότι όμως το μήνυμα είναι ενιαίο, παγκόσμιο και αιώνιο, οι αποδέκτες του βρίσκονται σε ποικίλες καταστάσεις. Άλλοι βιώνουν τις εμπειρίες του «πολιτισμένου κόσμου» με τις ελευθερίες και τα πνευματικά αδιέξοδα, άλλοι ζουν στις τρομακτικές συνθήκες του χαρακτηριζομένου από την δυτική νοοτροπία ως «τρίτου κόσμου», με τα άμεσα βιοτικά προβλήματα και τους αγώνες εξασφαλίσεως δικαιωμάτων όπως η ισότητα, η δικαιοσύνη, ο αυτοπροσδιορισμός, η ελευθερία της σκέψης και της έκφρασης, το δικαίωμα τελικά στη ζωή, άσχετα από φύλο, χρώμα, γλώσσα, θρησκεία, κοινωνική τάξη και εθνικότητα.
Παρά το γεγονός ότι οι άνθρωποι γεννιούνται προικισμένοι με τη λογική, συμβαίνει συχνά να μη χρησιμοποιούν αυτό το δώρο του Δημιουργού για να διαμορφώσουν μια ηθική αδελφοσύνης και ανεκτικότητας. Ολόκληρη η γη είναι γεμάτη κοινωνίες που μόνο κατ’ όνομα στηρίζονται στην αρχή της ισότητας. Στην πραγματικότητα όμως απαράγραπτα δικαιώματα όπως η ζωή, η ελευθερία και η επιδίωξη της ευτυχίας μέσω της εκπαίδευσης και της εργασίας δεν προστατεύονται αποτελεσματικά. Η παγκόσμια συνεργασία για την επίλυση διεθνών προβλημάτων οικονομικού, κοινωνικού ή ανθρωπιστικού χαρακτήρα συχνά ακυρώνεται στην πράξη και επιτρέπει την καταπάτηση πανανθρώπινων δικαιωμάτων, όπως η αξιοπρέπεια, η ειρήνη, ακόμη και η προστασία της κτίσεως, του φυσικού περιβάλλοντος.
Στη σύγχρονη πραγματικότητα, που μοιάζει με πολυπολιτισμικό τάπητα, είναι ανάγκη να αντλήσουμε χρήσιμα συμπερασμάτα από το παρελθόν, όταν η επίκληση της πολιτιστικής υπεροχής και του μονοπωλίου στην αλήθεια οδήγησε συχνά σε καταπίεση και σε συγκρούσεις. Ωστόσο ας μη λησμονούμε ότι οι ανθρώπινοι πολιτισμοί άντλησαν, στο παρελθόν, πολύ μεγάλο όφελος από την επίδραση που είχε ο ένας στον άλλο.
Ασφαλώς δεν απαιτείται να είμαστε όλοι αφοσιωμένοι σε μια και μόνη αρχή: εννοείται ότι θα υπάρχει ποικιλία από αρχές. Μπορεί να έχουμε ολότελα διαφορετικές απόψεις. Δεν έχει τόση σημασία αν αρέσουμε ο ένας στον άλλο, ή αν επαινούμε ο ένας τα έργα του άλλου. Εκείνο που έχει σημασία είναι ότι πρέπει να αναγνωρίζουμε και να σεβόμαστε τη σχέση που έχουμε μεταξύ μας και την αμοιβαία εξάρτησή μας, είτε ως πρόσωπα, είτε ως λαοί.
Αδελφοί μου αγαπημένοι και πολυτίμητοι,
Και πάλι ηχεί το ασύλληπτο γεγονός, που αιώνες τώρα συνοψίζεται σέ δύο λέξεις: «Χριστός Ανέστη». Μία πραγματικότητα η οποία μπορεί, όχι άπλα να μας εξιστορεί ένα γεγονός τής πίστεώς μας, άλλα έχει την καταλυτική δύναμη να καλλιεργεί και να μεταμορφώνει την ανθρώπινη υπόσταση και να δίνει νόημα στον καθημερινό μας αγώνα. Διότι το μοναδικό θέλημα πού μπορεί να νοηματοδοτήσει το χαμένο νόημα της ζωής του συγχρόνου κόσμου μας είναι ἡ διακονία του θελήματος του Αναστάντος Θεού της αγάπης, της ειρήνης, της ισότητος, της αρμονικής συνυπάρξεως και της αλληλεγγύης. Μία εμπειρία πού δεν αφήνει κανέναν άγευστο…
Με αυτούς τούς πνευματικούς οραματισμούς, ανταλλάσσω και εφέτος μαζί σας μέσα, στην μοναδική κοινωνία τῆς Θείας Λειτουργίας των Θυσιαστηρίων της Αναστάσεως τον ελπιδοφόρο χαιρετισμό «Χριστός Ανέστη-Αληθώς Ανέστη», ευχόμενος σε όλους να μην μείνουμε μόνον στα πλαίσια των τυπικών ευχών, αλλά τούτη την ευχή να την κάνουμε ζωή και να την μοιραστούμε αδιακρίτως με τούς συνανθρώπους μας όλων των πεποιθήσεων, όλων των αποχρώσεων, όλων των προσανατολισμών.
Με αυτές τις πατρικές σκέψεις και αγωνίες, απευθύνω προς όλους από την Αποστολική και Πατριαρχική Καθέδρα του Ευαγγελιστού Μάρκου την νικητήριο διαβεβαίωση «Χριστός Ανέστη!», ευχόμενος αυτό το Πάσχα να αποτελέσει την αφετηρία μίας νέας αντίληψης περί του κόσμου, ενός κόσμου λουσμένου στο άπλετο και Ανέσπερο Φως της Αναστάσεως.
†Ο Πάπας Και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής
Θ Ε Ο Δ Ω Ρ Ο Σ Β’
Εν τη Μεγάλη Πόλει της Αλεξανδρείας
Άγιον Πάσχα 2023