1

Η ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΜΑΡΚΟΥ ΣΤΟΥΣ ΤΑΦΟΥΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΓΑΒΡΙΗΛ ΚΑΙ ΚΥΡΜΙΔΩΛΗ

Τη 18η του μηνός Οκτωβρίου, επί τη μνήμη των Αγίων ενδόξων νεομαρτύρων Γαβριήλ και Κυρμιδώλη, η Α. Θειοτάτη Μακαριότης, ο Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεόδωρος Β΄, τέλεσε την αρχαιοπρεπή Θεία Λειτουργία του Αποστόλου και Ευαγγελιστού Μάρκου, στον τόπο του μαρτυρίου και ταφής των Αγίων, ο οποίος βρίσκεται στην Ιερά Πατριαρχική Μονή Αγίου Γεωργίου παλαιού Καΐρου.

Η εν λόγω Θεία Λειτουργία ανήκει στην αρχαία Αλεξανδρινή παράδοση και είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ιστορία του δευτερόθρονου Πατριαρχείου, με σημαντικές βυζαντινές επιδράσεις κατά την πορεία του χρόνου και η συγγραφή της αποδίδεται στον Απόστολο Μάρκο.

Η σύνδεσή της με το όνομα του ιδρυτού του Αλεξανδρινού θρόνου δείχνει την προέλευσή της και την αναφορά της σε λειτουργικά και πολιτισμικά δεδομένα της Αλεξάνδρειας. Γράφτηκε στα ελληνικά και είναι γνωστή από σπαράγματα περγαμηνών και παπύρων του 4ου – 5ου αι., αλλά τα χειρόγραφα που περιέχουν ολόκληρο το κείμενο είναι του 11ου αι. και εξής. Από θεολογικής πλευράς, μελετώντας τις ευχές, να αναφερθεί πως η Λειτουργία του Αποστόλου Μάρκου αποτυπώνει πλήρως τη Χριστολογία και Πνευματολογία της Εκκλησίας μας, ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα τοπικά πολιτισμικά χαρακτηριστικά, όπως είναι η αναφορά στην αγροτική ζωή των Αιγυπτίων, την πόλη της Αλεξάνδρειας και τα νερά του Νείλου ποταμού. Άξιο αναφοράς είναι πως ο Άγιος Νεκτάριος επίσκοπος Πενταπόλεως, ήταν εκείνος που διέσωσε από τα αρχαία χειρόγραφα κείμενα την τάξη της όντως ιδιαίτερης αυτής Θείας Λειτουργίας.

Ο Μακαριώτατος βαθύτατα συγκινημένος στο λόγο του ανέφερε τα εξής:

«…Σήμερα παρακολουθήσατε μια διαφορετική Θεία Λειτουργία, την δική μας Θεία Λειτουργία, την Λειτουργία που έγραψε ο δικός μας Απόστολος, ο Άγιος Μάρκος. Σήμερα εορτάζει το Κάϊρο. Εορτάζουν οι Μάρτυρες Γαβριήλ και Κυρμιδώλης, νεομάρτυρες επί Πατριαρχίας Ιωακείμ του Πάνυ. Η παράδοση λέει ότι την Λειτουργία την είχε διαφυλάξει ένας μεγάλος Πατριάρχης, ο Μελέτιος Πηγάς. Αυτή η Λειτουργία τελείτο μόνο εδώ στην Αίγυπτο, γι’ αυτό και βλέπετε πως πήγα σε κάποιο σημείο στο πηγάδι και παρεκάλεσα τα ύδατα, τα νερά του Νείλου να υψωθούν για να ποτίσουν τα χωράφια και τα περιβόλια της Αιγύπτου. Γι’ αυτό θα λιτανέψουμε και στο πηγάδι του Νείλου».

«…Τα μάτια σας θα δακρύσουν, αφού η ευχή αναφέρεται στους αρρώστους. Θυμήθηκα όλους τους αρρώστους εκ της πανδημίας και παρακάλεσεα η ειρήνη του θεού να έρθει στη Νειλοχώρα. Σας ευλογώ παιδιά μου. Σήμερα φόρεσα το φελόνι όπως φορούσαν οι πρώτοι ιερείς και αρχιερείς. Κρατώ τη ράβδο αυτή που είναι αντίγραφο του ποιμένος όταν βοσκούσε τα πρόβατα και μόνο ο πάπας Αλεξανδρείας, μπορούσε να έχει καλυμμένο με αυτό το κάλυμμα την κεφαλή του. Είναι αυτό που έφερε πάντα ο Μεγάλος Κύριλλος Αλεξανδρείας. Αυτό το ολόχρυσο εγκόλπιο είναι παλαιοχριστιανικό. Είναι αυτό που φορούσαν οι πρώτοι επίσκοποι ως φυλαχτήριο. Έχετε παιδιά μου την ευλογία του Χριστού. Ευχαριστώ τους Αγίους Αρχιερείς Νικόλαο και Νικόδημο που τόσες φορές προσευχήθηκαν με το Άγιό τους ποίμνιο για σας τα νέα μας παιδιά, οι οποίοι θα είστε οι αυριανοί κληρικοί. Να σας ευλογεί ο Θεός».

Ακολούθως, ο Πατριάρχης αφού απηύθυνε λόγο εποικοδομητικό προς τους νέους, ευχαρίστησε τους συμπροσευχομένους αγίους αρχιερείς, Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ερμουπόλεως κ. Νικόλαο και Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Μέμφιδος κ. Νικόδημο, την αδελφότητα της Ιεράς Μονής, καθώς και την Εξοχoτάτη Γενική Πρόξενο της Ελλάδος στο Κάϊρο κα. Μαρία Ζήση.

Μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας, πραγματοποιήθηκε η Λιτάνευση της Ιεράς Εικόνος και των λειψάνων των Αγίων στις κατακόμβες της Μονής και η ευλόγηση των υδάτων του Νείλου.