Η Α.Θ.Μ. ΣΕ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ Ι.Μ.ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓ.ΓΕΡΑΣΙΜΟ ΠΑΛΛΑΔΑ

Την 13^η Νοεμβρίου ε.έ., η Α.Θ.Μ., ο Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεόδωρος Β’, προσήλθε σε εκδήλωση τιμής και μνήμης με την ευκαιρία της επετείου των 300 χρόνων από την κοίμηση του Αγίου Προκατόχου του Γερασίμου Παλλαδά (1714-2014). Την εκδήλωση οργάνωσε η Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου στο ξενοδοχείο Caravel των Αθηνών. Ο Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Αρχιμ.Εφραίμ υπεδέχθη τον Μακαριώτατο και τον συνώδευσε στον χώρο της εκδηλώσεως, ο οποίος ήταν από νωρίς κατάμεστος Η αίθουσα του ξενοδοχείου ήταν από νωρίς κατάμεστη από Μητροπολίτες, Επισκόπους, Κληρικούς, Υπουργούς, Βουλευτές και απλό κόσμο. Την εκδήλωση άνοιξε ο Μακαριώτατος, ο οποίος ανέφερε μεταξύ άλλων:

«Νάματα ἐξήντλησας, σοφίας καὶ γνώσεως ἐκ τῆς μελέτης τῶν γραφῶν, πάτερ Γεράσιμε σοφέ· διὸ καὶ ἀνέβλυσας τὸν γλυκασμὸν διδασκαλίας τῆς πίστεως, καταγλυκαίνων πιστῶν τὴν διάνοιαν».

Μὲ ἱερὴ συγκίνηση καὶ χαρὰ ἀνεκλάλητον εὑρισκόμεθα σήμερα ἐνώπιόν σας εἰς τὴν εὐλογημένη αὐτὴ ἐκδήλωση τῆς παρουσιάσεως τοῦ πρώτου τόμου τῶν Ἁπάντων τοῦ Ἁγίου Γερασίμου τοῦ Παλλαδᾶ, ἐπ’ ἀφορμῇ καὶ τῆς συμπληρώσεως τριακοσίων ἐτῶν ἐκ τῆς ὀσιακῆς κοιμήσεως αὐτοῦ.

Περιποιεῖ τιμὴν ἰδιαιτέραν διὰ τὸ Δευτερόθρονον Πατριαρχεῖον τῆς καθ’ ἡμᾶς Ἀνατολῆς, ἡ συντελουμένη σήμερα ἐνταῦθα ἐκδήλωση, εἰς μνήμην τοῦ ἐκ τῆς Μεγαλονήσου τῆς Κρήτης ὁρμωμένου, «πολλοῦ τε ἐν σοφίᾳ καὶ μεγάλου ἐν ἀρεταῖς» ἀναδειχθέντος προκατόχου ἡμῶν, καὶ αἰτίαν δοξολογίας διότι ἀποδεικνύεται περίτρανα ἡ πρόνοια τοῦ μεγάλου Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος ἀναδεικνύει τοὺς ἁγίους, καὶ ὁδήγησε ἀνθρώπους εὐσεβεῖς καὶ φιλαγίους νὰ ἀσχοληθοῦν καὶ νὰ φέρουν εἰς φῶς τὰ ἐπὶ αἰῶνας εἰς ἀφάνειαν περιπεσόντα ἔργα τοῦ μεγάλου μας Πατριάρχου Γερασίμου τοῦ Παλλαδᾶ. Προασπίσας τὰ δίκαια τοῦ τῆς οἰκουμένης «κριτηρίου», τῆς Θεοφρουρήτου Καθέδρας τῶν Ἀλεξανδρέων, εἰς καιροὺς ἀντιξόους, μετὰ παρρησίας καὶ θάρρους, μετὰ συνέσεως καὶ καρτερίας, γρηγορῶν καὶ φυλάσσων ἡμέραν καὶ νύκτα τὴν ἐμπιστευθεῖσαν αὐτῷ ποίμνην, ἀνεδείχθη ἄξιος διάδοχος τῶν Ἁγίων προκατόχων του Πατριαρχῶν, Ἰωακεὶμ τοῦ Πάνυ, Μελετίου τοῦ Πηγᾶ καὶ Κυρίλλου τοῦ Λουκάρεως.

Ἐπιτρέψατέ μου ὅμως νὰ σχολιάσω ὅτι ἡ περίπτωσις τοῦ Ἁγίου Γερασίμου τοῦ Παλλαδᾶ, εἶναι σύμφωνα καὶ μὲ τοὺς μεγάλους θεολόγους Πατέρας τῆς Ἐκκλησίας μας, ἰδιαιτέρως σπανία. Κατὰ τὴν ὑπὸ τῆς παραδόσεως τῆς Ἁγίας Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας μας υἱοθετηθεῖσαν «ἀποδεικτικὴν» μέθοδον θεολογίας, ὑφίσταται διαφοροποίηση μεταξὺ γνώσεως καὶ σοφίας, σαφῶς προηγουμένης τῆς γνώσεως, κατὰ τὸ « ἡ πράξις ἐστὶν τῆς θεωρίας ἐπίβασις », καὶ αὐτὸ διότι ὅπως ἐπισημαίνει ὁ Ἅγιος Διάδοχος ἐπίσκοπος Φωτικῆς : « ἡ μὲν γνῶσις πείρᾳ τὸν ἄνθρωπον συνάπτει τῷ Θεῷ…. ἡ δὲ σοφία, εἴπερ μετ’ αὐτῆς ἐν φόβῳ δοθῇ τινί, σπάνιον δὲ τοῦτο, αὐτὰς τὰς ἐνεργείας φανεροῖ τῆς γνώσεως..Ἀλλὰ τὴν μὲν γνῶσιν εὐχὴ φέρει καὶ πολλὴ ἡσυχία ἐν ἀμεριμνίᾳ παντελεῖ, τὴν δὲ σοφίαν ἀκενόδοξος μελέτη τῶν λογίων τοῦ Θεοῦ καὶ πρῶτον ἡ χάρις τοῦ διδόντοςΘεοῦ » (Γνωστικὰ κεφάλαια, § 9).  Καὶ σύμφωνα μὲ τὸν πρύτανη τῶν θεολόγων Ἅγιον Μάξιμον τὸν Ὁμολογητήν, «ὁ τὸν νοῦν πάσης αἰσθητῶν φαντασίας ποιήσας καθαρὸν δέχεται σοφίαν, ὁ δὲ τὸν λόγον, τῶν ἐμφύτων παθῶν, θυμοῦ λέγω καὶ ἐπιθυμίας καταστήσας δεσπότην δέχεται γνῶσιν» (Θεολογικὰ κεφάλαια ε’ ἑκατ. § 33).

Εἶναι λοιπὸν σπάνια ἡ περίπτωσις τοῦ Ἁγίου μας Γερασίμου τοῦ Παλλαδᾶ, σύμφωνα μὲ τὶς γνῶμες τῶν ἀνωτέρω μνημονευθέντων Ἁγίων Πατέρων, διότι ἀνάμεσα στοὺς θορύβους, τὶς πολυποίκιλες μέριμνες τοῦ Παλαιφάτου Πατριαρχείου μας, τὶς δυσχερέστατες ἱστορικὲς συνθῆκες, τὶς ἀπὸ εὐεργετηθέντας ἀχαριστίες καὶ συκοφαντίες, κατόρθωσε νὰ διατηρήσει τὴν φλόγα τῆς θείας ἀγάπης ἄσβεστον εἰς τὴν ἀγαθὴν καὶ ἀγαπῶσαν καρδίαν του, νὰ ἐλκύσει τὴν χάριν τοῦ Παναγίου Πνεύματος, καὶ νὰ στεφθεῖ τελικὰ ἡ σεβασμία κεφαλὴ του, μαζὶ μὲ τὴν Πατριαρχικὴν τιάρα, καὶ μὲ τὴν ἄνωθεν καταβαίνουσαν σοφίαν, ὥστε ἡ πλουσία καὶ σπανία μόρφωσις ποὺ ἀπέκτησε κατὰ,  τὶς εἰς διαφόρους τόπους σπουδές του, νὰ γίνει ὄχημα τῆς πνευματικῆς ἐμπειρίας του, ποὺ ἀπὸ τὴν τήρηση τῶν θείων ἐντολῶν, ὅπως εἴπαμε, ἀπέκτησε. Ἔτσι, ὁ Ἅγιός μας «ἔπαθε τὰ θεῖα», ὅπως λέμε, δὲν τὰ ἔμαθε διὰ ψιλῆς γνώσεως, διότι κατὰ τὸν πρὶν μνημονευθέντα Ἅγιον Διάδοχον Φωτικῆς: «οὐδὲν πτωχότερον διανοίας ἐκτὸς Θεοῦ, φιλοσοφούσης τὰ τοῦ Θεοῦ» (Γνωστ. κεφ. § 7). Καὶ ἔτσι ἐξηγεῖται ὁ χείμμαρος τῆς σκέψεώς του στὶς θαυμαστὲς ὀμιλίες του, ὅπου τὰ χωρία τῆς Καινῆς καὶ Παλαιᾶς Διαθήκης διαδέχονται τὸ ἕνα τὸ ἄλλο ἀσταμάτητα, ἐρμηνευόμενα ἀλληγορικῶς καὶ πρωτοτύπως καὶ πάντοτε ἀποσκοποῦντα, ὅπως πολὺ εὔστοχα σχολιάζει ἡ διακεκριμένη ἐρευνήτρια κ. Ἑλένη Χατζόγλου, εἰς τὴν ἁγιαστικὴ μεταμόρφωση τῶν ἀνθρώπων μέσα στὴν Ἐκκλησία, τὴν συμμόρφωση μὲ τὶς εὐαγγελικὲς ἐντολές, ὁδηγώντας στὴν ἐπίτευξη τοῦ σκοποῦ, ποὺ γιὰ τὸν χριστιανὸ εἶναι ἡ θέωση.

Εἶναι ὡσαύτως σπανία ἡ περίπτωση τοῦ Ἁγίου Γερασίμου τοῦ Παλλαδᾶ καὶ δι’ ἕναν ἀκόμη λόγον. Καὶ αὐτὸς εἶναι, ἡ παραίτησίς του ἀπὸ τὰ ὑψηλὰ Πατριαρχικὰ του καθήκοντα, κι αὐτὸ ὄχι ἀπὸ φυγοπονία, οὔτε ἀπὸ δειλία, ἀλλὰ ὅπως ὁ ἴδιος ἀναφέρει στὴν αὺτοχειρόγραφη πράξη παραιτήσεώς του, ἀπὸ ἀγάπη γιὰ τὴν ζωὴ τῆς ἡσυχίας καὶ τῆς κατὰ Θεὸν φιλοσοφίας. Συνέτρεχαν ἄλλωστε καὶ λόγοι ὑγείας, λόγῳ καὶ τῆς ἡλικίας του, τοὺς ὁποίους κατονομάζει. Ἔτσι ὁ πνευματοφόρος Ἅγιος Πατριάρχης Ἀλεξανδρείας Γεράσιμος ὁ Παλλαδᾶς ἐτελειώθη ἀσκητικῶς πρὸ τριῶν αἰώνων ἐν τῇ κατὰ τὸ Ἁγιώνυμον Ὄρος Μεγίστῃ τοῦ Βατοπεδίου Μονῇ, ἡ ὁποία κατέχει μεταξὺ τῶν πολυτίμων θησαυρισμάτων της καὶ τὴν περιπόθητη τιμίαν κάραν του, χάριν καὶ εὐωδίαν ἀναπέμπουσα τοῖς εὐλαβῶς προσερχομένοις. Κατέλιπεν δὲ σὲ ὅλους μας τὸ ἅγιον παράδειγμά του, πρὸς τὴν τῶν Ἀλεξανδρέων Ἐκκλησίαν, ἡ ὁποία καυχᾶται ἐν Κυρίῳ διὰ τὸν Πατριάρχην καὶ Ποιμένα της, καὶ εἰς τὴν Καθόλου ἐκκλησίαν τὸν πλοῦτον τῶν θεοπνεύστων λογίων του, τὰ ὁποῖα θείᾳ συνάρσει ἔρχονται εἰς τὸ φῶς.

Εἰς ὅλους λοιπὸν τοὺς ἀναλαβόντας τὴν εὐλογημένην καὶ πεπνυμένην πρωτοβουλίαν τῆς ἐκδόσεως τῶν ἁπάντων τοῦ ἔργου τοῦ Ἁγίου Γερασίμου τοῦ Παλλαδᾶ, Πάπα καὶ Πατριάρχου τῆς Μεγάλης Πόλεως Ἀλεξανδρείας, ἀπονέμομεν ὁλοθύμως τὴν ἡμετέραν Πατριαρχικὴν εὐαρέσκειαν καὶ εὐλογίαν, εἰς τὴν Μεγίστην Μονὴν τοῦ Βατοπεδίου καὶ τὸν Καθηγούμενον αὐτῆς Ἀρχιμανδρίτην Ἐφραίμ, ὡς ἐπίσης εἰς τὸν Σύλλογον Ὠφελίμου Βιβλίου, τὸν πρόεδρόν της κ. Μανάφην καὶ τὸ Διοικητικὸν Συμβούλιον αὐτοῦ, ἐξαιρέτως δὲ εἰς τὴν ἐλλογιμοτάτην ἐξαίρετον ἐρευνήτριαν καὶ ἐπιστήμονα κ. Ἑλένη Χατζόγλου-Μπαλτᾶ, κυρίαν ὑπεύθυνον τῆς ἐπιτυχίας τοῦ ἔργου, καὶ εἰς τοὺς λοιποὺς ἀφανεῖς συνεργάτας αὐτῶν.

Eὐχόμεθα μὲ τὴν χάρη τοῦ δωρεοδότου Κυρίου μας καὶ τὶς δραστικὲς εὐχὲς τοῦ Ἁγίου μας Πατριάρχου Γερασίμου, σύντομα νὰ χαροῦμε τὴν ὁλοκλήρωση τῆς ἐκδόσεως τοῦ ἐργου του, πρὸς ὠφέλεια καὶ πνευματικὴν ἐπίρρωση πάντων ἡμῶν. Προσεπευχόμεθα ἔτι, ὅπως ἅπαντες τύχωμεν τῆς πρεσβείας τοῦ τῆς Κρήτης τερπνοῦ βλαστήματος, τοῦ τῆς Ἀλεξανδρείας ἀπανθίσματος, τοῦ τῆς Ὀρθοδοξίας θεοσόφου ὑποφήτου, τοῦ ἱερωτάτου σκεύους τῆς ἐπιπνοίας τοῦ Πνεύματος, τοῦ δίκην φιλέργου μελίσσης περιϊπταθέντος τὰ ἄνθη τῆς τοῦ Θεοῦ  σοφίας, τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν Ἁγίου Γερασίμου, Πατριάρχου Ἀλεξανδρείας, τοῦ Παλλαδᾶ.

Πάτερ Ἅγιε, δεξάμενος τὰς θείας ἐλλάμψεις ἐντελῶς, δὸς καὶ ἡμῖν ἅπασι τοῖς ἀγαπῶσι τὰ σὰ ἔνθεα προτερήματα, ὅπως ἀντεχομένους τοῦ χριστιανικοῦ ἀρότρου ἐργάζεσθαι ἀόκνως ἐν τῷ νοητῷ τῆς πίστεως ἀγρῷ. Ἀμὴν!

Στη συνέχεια για την προσωπικότητα και το έργο του Αγίου Γερασίμου του Παλλαδά, μίλησαν ο Σεβ. Μητροπολίτης Κένυας κ. Μακάριος, ο Καθηγουμένος Αρχιμ. Εφραίμ, η επιμελήτρια του τόμου κα Ελένη Χατζόγλου και ο κ. Κωνσταντίνος Μανάφης, Ομότιμος Καθηγητής της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και Πρόεδρος του Συλλόγου Ωφελίμων Βιβλίων. Καταληκτικώς προβλήθηκε ενημερωτικό ντοκυμανταίρ για την εποχή, το πρόσωπο και τη δράση του Αγίου με τίτλο: «Στα μονοπάτια της αγιότητος – Άγιος Γεράσιμος Παλλαδάς».

Φώτο: romfea.gr