1

ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΕΥΣΗΜΟΣ ΔΕΚΑΕΤΟΥΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗΣ ΔΙΑΚΟΝΙΑΣ

Την 9η Οκτωβρίου ε.έ. συμπληρώθηκαν, Χάριτι Θεού, δέκα έτη από την Πατριαρχική εκλογή της Α.Θ.Μ. του Πάπα και Πατριάρχου Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ.Θεοδώρου Β’ και την ανάληψη της ποιμαντικής πηδαλιουχίας της παλαιφάτου Εκκλησίας του Αποστόλου και Ευαγγελιστού Μάρκου.

Επ΄ αφορμή της ευλογητής επετείου, ο Μακαριώτατος προεξήρχε της Θείας Λειτουργίας στην Ιερή Πατριαρχική Μονή του Αγίου Σάββα, συμπαραστατούμενος από τους Σεβ. Μητροπολίτες Γουϊνέας κ.Γεώργιο, Εκπρόσωπο της Α.Θ.Μ. στην Αθήνα, Ερμουπόλεως κ.Νικόλαο και Μέμφιδος κ.Νικόδημο, Πατριαρχικό Επίτροπο Καΐρου, ως και από τον Θεοφ.Επίσκοπο Βαβυλώνος κ.Νήφωνα, Ηγούμενο της Ι.Πατριαρχικής Μονής Αγίου Γεωργίου Παλαιού Καΐρου, του Σεβ.Μητροπολίτου Λεοντοπόλεως κ.Γαβριήλ, Πατριαρχικού Επιτρόπου Αλεξανδρείας, συμπροσευχομένου. Την διακονία του λόγου αναλαβών, ο Σεβ. Μητροπολίτης Λεοντοπόλεως κ.Γαβριήλ ανέφερε χαρακτηριστικά:

«Τὸ λοιπὸν ἀδελφοί, ὅσα ἐστὶν ἀληθῆ, ὅσα σεμνά, ὅσα δίκαια, ὅσα ἁγνά, ὅσα προσφιλῆ, ὅσα εὔφημα, εἴ τις ἀρετὴ καὶ εἴ τις ἔπαινος, ταῦτα λογίζεσθε· ἅ καὶ ἐμάθετε καὶ παρελάβετε καὶ ἠκούσατε καὶ εἴδετε ἐν ἐμοί, ταῦτα πράσσετε· καὶ ὁ Θεὸς τῆς εἰρήνης ἔσται μεθ’ ὑμῶν» (Φιλιπ. δ΄, 8).

Μακαριώτατε,

Τόσο ἁπλᾶ, τόσο ἀληθινὰ καὶ τόσο ὄμορφα παρουσιάζει ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ τὴν ἀλήθεια! Χωρὶς φιλοσοφικὰ σχήματα, καὶ ἰδεολογήματα, χωρὶς γνωστικισμοὺς σχολαστικότητες καὶ περιστροφές. Ἐπιτρέψατέ μου, λοιπὸν, μὲ λόγια ἁπλᾶ, μὲ λόγια καρδιᾶς, νὰ ἀπευθύνω σὲ σᾶς, ποὺ διὰ βίου ἔχετε συνδέσει τὴν ἁπλότητα μὲ τὴν ἀγάπη, καὶ τὴν ἀρετὴ μὲ τὴν ἀλήθεια, ἑόρτια σεβάσματα, καὶ εὐλαβεῖς εὐχάς, διὰ τὴν ἀξίαν Πατριαρχικὴν διακονίαν Σας.

Δέκα ἔτη  διέρρευσαν ἀπὸ τὴν ἡμέρα κατὰ τὴν ὁποίαν ἐξελέγητε 116ος Πάπας καὶ Πατριάρχης Ἀλεξανδρείας καὶ πάσης  Ἀφρικῆς, κατὰ διαδοχὴν τοῦ Ἀποστόλου καὶ Εὐαγγελιστοῦ Μάρκου. Δέκα ἔτη ἀπὸ τὴν ἡμέρα ποὺ ἀνελάβατε ἐπὶ τῶν ὤμων Σας τὴν βαρειὰ καὶ πολύτιμη κληρονομιὰ καὶ ἱστορικὴ εὐθύνη, νὰ διατηρηθῇ ἀλώβητη ἡ Ὀρθόδοξος πίστη, Ζωὴ καὶ παρουσία, τόσο στὶς ἀρχέγονες ἑστίες τῆς Νειλῶας γῆς καὶ τῆς Β. Ἀφρικῆς, ὅσον καὶ σὲ ὅλη τὴν Ἀφρικανικὴ Ἤπειρο.

Ἡ ὥρα αὐτὴ ἦταν καὶ εἶναι εὐλογία Θεοῦ. Εἶναι Θεία ἐπίνευσις στὸν σταθερὸ δείκτη πορείας τῆς ζωῆς Σας, ποὺ δὲν εἶναι κάτι ἄλλο, παρὰ ἡ ἄνευ ὅρων καὶ ὁρίων πίστη στὴν ἀνεξάντλητη ἀγάπη τοῦ Θεοῦ πρὸςτὸ πλᾶσμα Του, πίστη σ’ ἐκείνη τὴ βιοτὴ κατὰ τὴν ὁποίαν τὰ πάντα διὰ τῆς ἀγωνίας τοῦ Σταυροῦ διερχόμενα, πορεύονται εἰς τὴν βεβαιότητα τῆς Ἀναστάσεως καὶ τὴν Θέαν τοῦ ἀρρήτου Θεϊκοῦ κάλλους.

Ἤλθετε εὶς τὴν ὥραν ταύτην, Μακαριώτατε, , διότι διεῖδεν ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ τὴν ταπεινὴν σας διάθεσιν, τὴν διακριτικὴν προσφορὰν, καὶ τὴν σεμνὴν σας παρουσίαν, ἀπ’ ὅπου κι ἄν περάσατε. Ἀπ’ ἐκείνης λοιπὸν τῆς ἡμέρας εὗρεν ὁ Θρόνος τοῦ Ἁγίου Μάρκου τὸν ἄξιον Ποιμένα, ἡ Ἀφρικὴ τὸν ἀκάματον Ἱεραπόστολον, τὸν συμπαραστάτην καὶ στηριγμὸν οἱ κοπιῶντες καὶ πεφορτισμένοι, ὁ Κλῆρος τὸν ἐν αὐτοῖς Πρῶτον, τὸν ἀδελφὸν, οἱ πάντες εὗρον αὐτὸ ποὺ κατ’ ἄνθρωπον ἀνέμενον καὶ αὐτὸ ποὺ ἔπρεπε, στὸ πρόσωπὸ Σας. Ἡ δὲ ὑπ’ οὐρανὸν Ὀρθοδοξία, ἕνα κύριον μοχλὸν ἐν ἑνότητι πίστεως λειτουργοῦντα, πρᾶγμα σπάνιον καὶ ποθητὸν στὶς ἡμέρες μας.

Δὲν θα ἤθελα τὴν ὥρα αὐτὴ νὰ πλατειάσω ἀναφέροντας τὶς ἀρετὲς καὶ τὰ προτερήματά Σας, ὄχι μόνον ἐπειδὴ θὰ προσκρούσω εἰς τὴν ἐγνωσμένην  μετριοφροσύνην Σας, ἀλλὰ κυρίως διότι τὶς γνωρίζουμε καὶ ἔχουμε λάβει πεῖραν αὐτῶν. Θὰ ἀπαιτεῖτο ἄλλωστε «κάλαμος γραμματέως ὀξυγράφου» διὰ τοιοῦτο ἐχγείρημα, τὸν ὁποῖον δὲν διαθέτει ὀ ὁμιλῶν. Ἐξ ἄλλου τὸ ἦθος τῆς Ἐκκλησίας δὲν εἶναι θριαμβολογικὸ, διότι αὐτὴ κοσμεῖται θεόθεν, ἀλλ’ εἶναι ἦθος χρέους καὶ προσφορᾶς ἐν ἐλευθερίᾳ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Τὰ πάντα εἰς αὐτὴν εἶναι τοῦ Θεοῦ, καὶ ἀνήκουν σ’ Αὐτὸν, ἡμῶν περιοριζομένων εἰς ἁπλῆν διακονίαν Της. Σήμερα λοιπὸν τὴν μεγάλη αὐτὴν ἡμέρα, ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἀλεξανδρείας, «ἀναθεωροῦσα τὴν χθὲς, θεωροῦσα τὴν σήμερον καὶ προθεωροῦσα τὴν αὔριον, κατὰ τὸν λόγον τοῦ συγχρόνου διαπρεποῦς Ἱεράρχου, μακαριστοῦ Χαλκηδόνος Μελίτωνος,  ἐν προφητικῇ ὡς πάντοτε διαθέσει ἐπὶ μᾶλλον ἀναγνωρίζει καὶ συνειδητοποιεῖ, ὅτι πάνω ἀπ’ ὅλα ἡ Ἐκκλησία εἶναι μυστήριον Θεοῦ, ὅτι εἶναι Σταυρός, εἶναι συγκατάβασις καὶ ἐνανθρώπησις, εἶναι καταλλαγὴ καὶ ἀγάπη καὶ εἰρήνη, εἶναι τόπος θεώσεως.» Μὲ γνώμονα τὴν ἑρμηνείαν αὐτὴν, στρέφοντες τὸ βλέμμα, μὲ θαυμασμὸ θεωροῦμεν ὅτι διὰ πολλῶν ἱστορικῶν περιπετειῶν, διὰ μέσου διακυμάνσεων «δόξης καὶ ἀσημότητος, διὰ δυσφημίας καὶ εὐφημίας» (Κορ. Β΄ 8), διὰ δυνάμεως καὶ ἐγκαταλείψεως, ζωῆς καθ’ ὑπερβολὴν καὶ σκιᾶς θανάτου, τὸ Πατριαρχείο μας ἐπέζησε, προσθέτοντας στὴν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ νέφη Ἁγίων, καὶ μέχρι τὴν σήμερον προσθέτει, δεῖγμα τῆς περίσσειας ζωῆς ποὺ ῤέει στὸ αἷμα του.

Οἱ τριακόσιοι, Μακαριώτατε, στὸ βλέμμα τοῦ ὀλιγόπιστου καὶ τοῦ ὀρθολογιστοῦ ἴσως να φαίνονται λίγοι. Ὅμως οἱ ὀλιγώτεροι τῶν τριακοσίων στὰ ἅγια χέρια τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος δύναται καὶ ἐκ λίθων δημιουργῆσαι τέκνα τῷ Ἀβραάμ, εἶναι ἀπειράριθμοι. Οἱ ὀλιγόπιστοι ἐλιποψύχησαν, ἐμελαγχόλησαν καὶ ἀπογοητεύθηκαν· οἱ ἐγωϊσταὶ καὶ οἱ ἰδιοτελεῖς καὶ οἱ δειλοὶ, ἀπέφυγαν καὶ ἔφυγαν. Οἱ πιστοὶ ὑπέμειναν καὶ ἔμειναν. Λίγοι ἀλλὰ πιστοί. Κάποτε καὶ ἐλάχιστοι, ὅπως αὐτοὶ ποὺ ἀκολούθησαν Ἐκεῖνον εἰς τὸ Πραιτώριον καὶ μετὰ εἰς τὴν ἀνάβασιν τοῦ Γολγοθᾶ. Ἐσεῖς ὅμως ποτὲ δὲν φοβηθήκατε τὸ μικρὸν ποίμνιον. Σὲ Σᾶς ταιριάζει αὐτὸ ποὺ μαρτυρεῖ ὁ βιογράφος τοῦ Ἁγίου Γερασίμου τοῦ Παλλαδᾶ, Πατριάρχης κι αὐτὸς Ἀλεξανδρείας, Γεράσιμος ὁ Γ’ ὁ Γημάρης, ὅτι «ἡ συμβολὴ καὶ ὁ ρόλος τοῦ Παλλαδᾶ στὸ Πατριαρχεῖο ἦταν θετικὸς. Δὲν εἶχε χαρακτήρα ἀρνητικὸ ἤ ἐπικριτικὸ σὲ καμμιὰ περίπτωση. Ἠθελε μὲ τὰ δεδομένα ποὺ ὑπῆρχαν καὶ μὲ τὶς δυνάμεις του ποὺ διέθετε νὰ συνεισφέρει ὅ,τι καὶ ὅπως μποροῦσε.» Οἱ ἀρνητισμοὶ εἶναι πάντα ψυχολογικὰ συμπλέγματα τῆς μπερδεμένης ψυχῆς μας, ποὺ δυσκολεύουν καὶ τοὺς γύρω μας, κατὰ τὸ γραφικὸ, «ἀνὴρ δίψυχος, ἀκατάστατος ἐν πάσαις ταῖς ὁδοῖς αὐτοῦ» (Ἰακ. α΄, 8). Ἐκεῖ ποὺ ἐμεῖς σταματοῦμε, εἴτε ἀπὸ δειλία εἴτε ἀπὸ ἄκριτη λογοκρατία, ἐσεῖς προχωρεῖτε καὶ ἀνοίγετε δρόμους, μὲ τὴν πείρα, τὴν σοφία, τὴν θετικὴ πάντοτε σκέψη σας, καὶ προπαντὸς μὲ τὴν ἀγάπη σας.

Ὑπερβαίνοντας λοιπὸν, τὴν σοφίαν τῶν σοφῶν, καὶ τὴν δύναμιν τῶν ἰσχυρῶν καὶ τὴν χθαμαλότητα τῶν ἐπιβούλων, καὶ ἀντιδωρούμενος τοῖς πᾶσιν εἰρήνην καὶ ἀγάπη, ἀτενίζουμε μαζὶ σας πρὸς τὴν αὔριον τοῦ Θεοῦ, καὶ διακηρύττομεν τὴν πίστιν καὶ τὴν ἀφοσίωσιν ἡμῶν εἰς τὸν Θρόνον, καὶ τὴν ἀγάπην καὶ τὸν ἄμετρον σεβασμὸν πρὸς τὸ Σεπτὸν Σας πρόσωπον.

Μὲ κέντρο βάρους λοιπὸν τὴν ἀγάπη πρὸς ὅλας τὰς κατευθύνσεις καὶ τὴν ἑνότητα, κατὰ τὴν ἐντολὴν «ἵνα πάντες ἕν ὦσιν» (Ἰω. ιζ΄, 21), εἰσερχόμεθα, Μακαριώτατε Πάτερ καὶ Δέσποτα, εἰς τὴν δευτέραν δεκαετίαν τῆς Πατριαρχείας Σας, καὶ εὐχόμεθα τὰ ἔτη Σας νὰ εἶναι πλεῖστα καὶ εὐλογημένα ἀπὸ τοῦ Θεοῦ, πρὸς δόξαν τοῦ ἁγίου Ὀνόματός Του καὶ πρὸς αἴγλην τοῦ Θρόνου τοῦ Ἀποστόλου καὶ Εὐαγγελιστοῦ Μάρκου.

Πολλὰ τὰ ἔτη σας, Μακαριώτατε!”

Λαβών τον λόγο ο Μακαριώτατος τόνισε μεταξύ άλλων:

“Μέ τή Χάρη καί τό Ἔλεος τοῦ Κυρίου τῆς Δόξης καί μέ τόν Φωτισμό καί τήν Προστασία τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου καί Εὐαγγελιστοῦ Μάρκου, τοῦ Ἐφόρου καί Ἱδρυτοῦ τῆς Ἐκκλησίας μας, κλείνουμε δέκα ἔτη πατριαρχικῆς διακονίας μέ γνώμονα διπλό. Ἀφενός μέν νά διατηρήσουμε καί νά ἀναδείξουμε τήν ἀνεκτίμητο παρακαταθήκη πίστεως και καρτερίας τοῦ πληρώματος τῆς Δευτεροθρόνου Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Ἀνατολῆς. Ἀφετέρου δέ νά προάγουμε τήν πραγμάτωση τῆς σωτηριώδους νομοτελείας τῆς χριστιανικῆς διακονίας καί ἀγάπης διά τοῦ εὐαγγελισμοῦ τῶν ἐθνῶν τῆς πνευματικῶς διψώσης ἀφρικανικῆς ἠπείρου.

Μέ ἀλάνθαστο δείκτη πορείας τόν λόγο του Κυρίου μας ‘ἀρκεῖ σοι ἡ χάρις μου· ἡ γὰρ δύναμίς μου ἐν ἀσθενείᾳ τελειοῦται’ (Β΄ Κορ. 12,9), συνεχίζουμε νά καταθέτουμε στό ταμιευτήριο τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τήν προσπάθειά μας νά λάβουν σάρκα καί ὀστά ἡ ἀνιδιοτελής ἀνθρωπιά, ἡ φιλάνθρωπη θυσία, ἡ ἀταλάντευτη ταύτιση μέ τόν ἀφρικανό ἀδελφό, ὡς κατ΄ εἰκόνα Θεοῦ ὕπαρξη. Καί δέν ὑποστέλλουμε τήν σημαία τῆς ἐν Χριστῷ ἐλπίδας νά μεταχαλκευθεῖ δυναμικά τό κατ΄ εἰκόνα σέ καθ΄ ὁμοίωσιν Θεοῦ. Διαβαίνοντες τήν σωτηριώδη αὐτήν ἀτραπό μέ θάρρος και καρτερία, ἐπικαλούμεθα τίς πρός Θεόν πρεσβείες τοῦ ἀξιωθέντος τό βραβεῖον τῆς ἐν Χριστῷ ἀληθείας Προστάτη μας Θεοδώρου τοῦ Τήρωνος καί τίς προσευχές τῶν πνευματικῶν μας παιδιῶν ἀπ΄ ἄκρου εἰς ἄκρον τῆς ἀφρικανικῆς ἠπείρου.”

Ιδιαιτέρως ο Μακαριώτατος ευχαρίστησε τους παρόντες Αρχιερείς και Κληρικούς, τον Εξ.Πρέσβη της Ελλάδος στο Κάιρο κ.Χ.Λάζαρη, τον Εντιμ.Γενικό Πρόξενο της Ελλάδος στην Αλεξάνδρεια κ.Χ.Καποδίστρια, την Εντιμ.Πρόξενο της Ελλάδος στο Κάιρο κ.Λ.Κομίνη, τον Εντιμ. Πρόξενο της Ρωσίας στην Αλεξάνδρεια κ.Σ.Πετλιακόφ, τον Ακόλουθο Αμύνης της Ελλάδος στο Κάιρο κ.Ι.Διαμαντάκο, τους Εκπροσώπους των εν Αιγύπτω Ελληνικών και Αραβοφώνων Κοινοτήτων, τον Πρόεδρο των Οφφικιάλων κ.Θ.Παναγόπουλο, τους παρευρισκομένους Προέδρους Συλλόγους και Σωματείων, τους Διδάσκοντες και τους Διδασκομένους των Εκπαιδευτηρίων της Ελληνικής Κοινότητος Αλεξανδρείας και της Πατριαρχικής Σχολής Αλεξανδρείας και τα εν Αιγύπτω Ελληνικά Προσκοπικά Σώματα.

Προ της Απολύσεως της Θ.Λειτουργίας ο Πατριάρχης αφιέρωσε στην Ιερά Πατριαρχική Μονή του Οσίου Σάββα του Ηγιασμένου, περίτεχνα αργυρά ιερά Σκεύη και ιερό Ευαγγέλιο, παρακαταθήκη πολύτιμη σε διηνεκή ανάμνηση και ευγνωμοσύνη.

Μετά το πέρας της Λειτουργικής Συνάξεως παρετέθη μικρή δεξίωση στο Αρχονταρίκι της Ιεράς Μονής, όπου ο Μακαριώτατος εδέχθη ευχές υγίειας και μακροημερεύσεως από τους ευλαβείς παροίκους.

Το απόγευμα της ίδιας ημέρας πραγματοποιήθηκε πανηγυρική επετειακή εκδήλωση στη Βιβλιοθήκη της Αλεξανδρείας, παρουσία του Εξ.Κυβερνήτου της Αλεξανδρείας κ.Τάρεκ Μάγντι, Διπλωματικών Αρχών και Εκπροσώπων άλλων Δογμάτων, όπου και παρουσιάστηκε το έργο της Α.Θ.Μ. κατά την παριππεύσασα δεκαετία και εδόθη μουσική συναυλία από τον Κρήτα καλλιτέχνη Βασίλη Σκουλά και τους συνεργάτες του. Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά τη διάρκεια της εκδηλώσεως ο Μακαριώτατος εδέχθη τηλεφωνικώς τις ευχές του Πρωθυπουργού της Αιγύπτου και καλού του φίλου, κ.Ιμπραχίμ Μάχλεμπ.